Ενα σύντομο βιογραφικό του ποιητή Γιώργου Κουλούκη βρίσκεται
εδώ.Η
ΠΡΩΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ του Γιώργου Κουλούκη
ΠΡΩΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Στο Μίκη Θεοδωράκη για την Πρώτη Συμφωνία τουΙ
Τεντώνουν σύρματα πολλά
Ακονίζουνε σπαθιά στο γρανίτη της αλήθειας
Και σπάζει την ψιλή χορδή του το βιολί
Δέρνεται μανιασμένος ο θάνατος
σ’ ένα δάσος από κορμούς αλύγιστους
Ύστερα τύμπανα συνοδεύουν αργά
Το βαρύ σώμα των ηρώων
Έχει σκληρούς τόνους η πρώτη συμφωνία.
ΙΙ
Στην αρχή συνηθισμένες εικόνες
σα να μην άλλαξε τίποτα
Η κυκλοφορία στους δρόμους με λογής – λογής
ανθρώπους αφιερωμένους στη δουλειά τους
χωριστές γραμμές για τα λεωφορεία
χωριστές γραμμές για τους ανθρώπους
χωριστά σπίτια με χωριστά κλειδιά
χωριστές τσέπες χωριστά στόματα
«μη μπερδευόμαστε καθένας έχει
τη χωριστή του γραμμή τα δικά του σύνορα»
Και ξάφνου αυτός ο αδιάφορος ο ξένος κόσμος
καταμεσίς του δρόμου αγκαλιάζεται
σηκώνει τα χέρια του στον ήλιο της δικαιοσύνης
μοιράζεται το θάνατο καθώς ένα καρβέλι ψωμί
Κι ύστερα αλλάζουν όλα
τα ίδια ρολόγια χτυπάν αλλιώς
μιλάνε τα λιθάρια ζωντανεύουνε τα οράματα
Έφτασε ο ξαναγεννημός του ανθρώπου.
ΙΙΙ
Ε, συ που πας; Με τι πόδια
πατάς τη γη; Με ποια τραγούδια
φτερώνεις το βήμα σου; Κατά που γυρνάς
το μπαρούτι της καρδιάς σου;
Πλυμένο πρόσωπο πως μπορείς νάχεις
μέσα στους ανθρακωρύχους;
Αν είσαι ο Φώτης όποιος κι αν είσαι
δεν έχουμε καθόλου μνήμη, δείξε μας τα χέρια σου
κι έλα να βγάλουμε τον καταχωνιασμένον ήλιον
άπλυτος καθώς είναι να φωτάει σωστά
και να ψηλώνει μαζί μας.
ΙV
Προφητικό
Ήλιος θα βγεί απ’ τους κόρφους που στενάζουν
ήλιας θα βγεί απ’ τις φυλακές και τις χαράδρες
ήλιος τετράφωνος, δε θα μπορέσουνε
τα στόματα των κανονιών να σκοτώσουνε
θα σημαδεύουν του φρυδιού του το δρεπάνι
και θα σκοντάφτουν πάνω στο νταμάρι του
Λεβέντες θα βγούνε από τις δίπλες του πόνου μας
λεβέντες με χοντρές παλάμες θα χερακώσουν τους μοχλούς και τα βαριά μας όνειρα
χαράζοντας στο κούτελο της μέρας «Θέλουμε να ζήσουμε»
Βιολιά θα βγούνε απ’ τα τυρανισμένα στέρνα μας
βιολιών χορδές θα γίνουν τα συρματοπλέγματα
φλογέρες θα γίνουν τα κόκκαλα τα τρυπημένα
και θα στηθεί χορός ανεβαστός
- Παντρεύουμε την Αλήθεια
παντρεύουμε τη γη την καταφρονεμένη τη μονάκριβη
παντρεύουμε το γέλιο της το γάλα της και τις φλέβες της
τον ιδρώτα και την ομορφιά της
με τα παιδιά μας.
V
Ηρωικό
Είχε χαράξει όταν πήρανε
Την αδερφή μας Αθηνά για εκτέλεση.
Από βραδίς της δώσαμε κρυφά δυό πορτοκάλια
Τα φιλούσε με τόση λατρεία
έκλειναν στο χυμό τους όλη την άνοιξη
όλα τα ζουμερά νειάτα της γής
κι ύστερα τα ‘κρυψε μέσα στο στήθος της.
Στου κελλιού της την άκρη είχε ζαρώσει
σα φοβισμένο σκυλί ο θάνατος
κι αυτή τον φώναζε «έλα Τίγρη, Αράπη, Τζάκ …»
ψάχνοντας να βρεί το σκυλίσιο του όνομα
«έλα να σου δείξω τα χνάρια της αλήθειας
έλα να μυρίσεις τα πορτοκάλια που έχω μέσα στο στήθος μου»
Είχε χαράξει. Με δέκα ριπές
κάρφωσαν ένα μεγάλο στήθος
χωρίς να προσέξουν τα πορτοκάλια που χρύσιζαν
κι ο χυμός τους ανακατώθηκε με το αίμα
και τα κουκούτσια τους βρήκανε γη τιμημένη
και γιόμισε ο τόπος πορτοκαλιές.
VΙ
Τα παιδιά που πεθαίνουν νηστικά
που να τα θάψουμε;
Τα καλάμια τους δεν έκαναν για τον πόλεμο
οι βάρκες τους δεν έκαναν για το πέλαγο
η πίκρα τους δεν έκανε για το θάνατο.
Αδύνατα και μικρόσωμα χωράνε παντού
στην άκρη της αυλής που δε φυτρώνει τίποτα
στη μέση στ’ αδειανό τραπέζι – «λάβετε, φάγετε»
σ’ ένα προσκέφαλο από χώμα, κάτω απ’ το πέτρινο σκαλί.
Τα παιδιά που πεθαίνουν νηστικά
πώς να τα θάψουμε
χωρίς πυραμίδες ψωμιών, χωρίς κολώνες ήλιου
χωρίς τύμβο χαράς;
Τα παγωμένα τους πόδια πώς να ζεστάνουν
οι σπίθες των άστρων; Τι να δώσουμε
στα ξυλιασμένα χέρια τους που περιμένουν
τι να βάλουμε στ’ ανοιχτά τους στόματα
που δε μπόρεσε να κλείσει ο θάνατος;
Πώς να καταλάβουν ετούτο το χείμαρρο της ζωής
που ξεχείλισε, πώς να ξεχωρίσουνε μέσα στο χαλασμό
το τρανταχτό πανηγύρι της ανάστασης;
Γι’ αυτό τα σκεπάζουμε με πολλή γη
χωρίς να διαλέξουμε χώμα
κι ύστερα ο καθένας ξεχωρίζει τη σιωπή του
ξεχωρίζει το δάκρυ, την ευθύνη
ένα τσουβάλι πετρωμένο πόνο για τους ώμους του
και τ’ ανεβάζει από κορφή σε κορφή
καθώς ο πατέρας το παιδί του
λαχταρώντας και φωνάζοντας:
«γρήγορα! γρήγορα! γρήγορα!»
VΙΙ
Η πρώτη συμφωνία δεν τελειώνει
Μπαίνει κι ο ανθρακωρύχος
και βαθαίνει την αρμονία της
μπαίνει μια θάλασσα φουσκωμένη
μουσκεύουν οι φωνές χωρίς να πνίγονται
μπαίνουν με τα λάστιχά τους τα παιδιά
και σημαδεύουνε το ψέμα
σηκώνεται ο κόσμος να χειροκροτήσει
δεν έχει φινάλε η πρώτη συμφωνία
μπαίνουν και τα χειροκροτήματα κι οι ζητωκραυγές
συνεχίζεται πολύφωνη και συγκλονιστική
σα νέα δημιουργία
χωρίς αδικημένους χωρίς θεατές γεμάτη συντρόφους
φτάνει ως την πιο κρυφή μας σκέψη
να μην αφήσει έξω από τον παλμό της τίποτα
να συγχρονίσει όλα τα βήματα του κόσμου.
VΙΙΙ
Σάλπιγγες είρήνης νανουρίζουν τα μωρά
Φύλακες άγγελοι δεν παραστέκουν
στο μεγάλωμα των χεριών τους
ούτε σκύβουνε τα’ άστρα να προσέξουν τα μάτια τους
Στρατιές βασανισμένων ανθρώπων τα φρουρούν
στις φάτνες των αλόγων
και με βαριάν ανάσα ζεσταίνουν την παγωνιά
Στήθια, μυριάδες στήθια θηλάζουν τα μωρά
τρώνε οι μανάδες πόνο και γεννάνε ορμή
αίμα της λευτεριάς θηκάζουν τα μωρά
- Μη φοβόσαστε
οι σφαίρες δε νικάνε τις καρδιές
το αίμα της λευτεριάς γίνεται πηχτό γάλα
Βγάλτε τις περικεφαλαίες σας να ιδείτε
τι γρήγορα που ανασαίνει το μέλλον
λυώστε τα σίδερα του θανάτου
και φτιάχτε σκαλωσιές.
Δείτε τι
γράφει σχετικά ο Μίκης Θεοδωράκης που μελοποίησε το ποίημα (in english, Second Movement, The execution of Athena).
Δείτε
εδώ την ιστορία του ποιήματος από το αρχείο του Μίκη Θεοδωράκη (επιλέξτε την σελίδα 42/42 από τα Τεκμήρια).
Δείτε
εδώ την αναφορά στο site του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής - Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη.
Η 7η Συμφωνία του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου και Γιώργου Κουλούκη κυκλοφορεί σε
CD
